Sau cuộc tấn công của Nga vào Ukraine ở tuần trước, các đồng minh NATO đã quyết định áp đặt các biện pháp trừng phạt cắt Nga khỏi hệ sinh thái tài chính SWIFT toàn cầu. Tuy nhiên, điều này có thể làm phát sinh các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC), đặc biệt là loại được phát triển bởi đối thủ kinh tế của Hoa Kỳ là Trung Quốc, hay còn gọi là Nhân dân tệ kỹ thuật số.
Nhà phân tích Andy Mukherjee của Bloomberg viết rằng các trụ cột chính của thành trì kinh tế Hoa Kỳ là SWIFT, CHIPS và Đô la. Do đó, việc vũ khí hóa chúng để chống lại Nga sẽ càng thuyết phục Trung Quốc xây dựng một giải pháp thay thế để thoát khỏi sự thống trị của Mỹ.
Theo các báo cáo, Trung Quốc đã bắt đầu làm việc để xây dựng một giải pháp thay thế hiệu quả cho CHIPS – Hệ thống thanh toán liên ngân hàng Clearing House. Trung Quốc đang xây dựng Hệ thống thanh toán liên ngân hàng xuyên biên giới (CIPS) của riêng mình.
Cũng giống như CHIPS của Mỹ giải quyết các khoản thanh toán quốc tế bằng USD, CIPS của Trung Quốc có thể giải quyết các khoản tiền bằng đồng Nhân dân tệ trong khi điều hành qua mạng tin nhắn của riêng mình. Nhưng trong khi CHIPS chiếm 40% thị phần toàn cầu, CIPS chỉ xử lý 3% giao dịch toàn cầu.
Nhà phân tích của Bloomberg viết rằng với Nhân dân tệ kỹ thuật số là e-CNY, Trung Quốc có thể xác định lại vị thế của mình trên thị trường tài chính toàn cầu. Theo ngân hàng trung ương Trung Quốc, token đã “sẵn sàng về mặt kỹ thuật” để sử dụng xuyên biên giới.
Nhà phân tích viết rằng Trung Quốc có thể dễ dàng thuyết phục các quốc gia như Nga sử dụng e-CNY sau khi bị cấm khỏi SWIFT và CHIPS. Các khoản thanh toán dựa trên blockchain được thực hiện bằng cách sử dụng Nhân dân tệ kỹ thuật số có thể thách thức các hệ thống thanh toán truyền thống.
Tại sao các biện pháp trừng phạt có thể phản tác dụng?
Nhà kinh tế học John Hopkins, Steve Hanke, viết rằng việc áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga có thể phản tác dụng đối với phương Tây. Trong một tweet vào Chủ nhật, ngày 27 tháng 2, Hanke đã viết:
“Việc vũ khí hóa hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT có thể cắt đứt Nga, nhưng có nguy cơ làm xói mòn hệ thống tài chính toàn cầu đang do đồng đô la thống trị. Thật vậy, nó sẽ làm nảy sinh các hệ thống thay thế do Trung Quốc và Nga phát triển. Một ví dụ khác về lý do tại sao các biện pháp trừng phạt lại phản tác dụng.”
Tất nhiên, sự thống trị kinh tế của Mỹ sẽ không bị thu hẹp trong một sớm một chiều. Nhưng các hệ thống thanh toán thay thế đang tăng cường sức mạnh để có thể thách thức SWIFT và CHIPS trong một hoặc hai thập kỷ tới.
